Recenzja: Rodzina O.

Z okładki powieści Ewy Madeyskiej kuszą nas słowa: “Pierwszy polski serial literacki”. Serial budzi skojarzenia z ciekawą, wciągającą fabułą, bogatym przekrojem bohaterów, z czymś, od czego ciężko jest się oderwać. Czy znajdujemy te elementy w “Rodzinie O.”?

Tytuł: Rodzina O.

Autor: Ewa Madeyska

Wydawnictwo: Znak literanova

Data wydania: 2 marca 2017

Ilość stron: 544

Ocena: 3/10

Akcja powieści toczy się w latach 60. wokół tytułowej rodziny Opolskich: Heleny - nestorki rodu; Tadeusza - jej syna, lekarza psychiatry; Barbary - pięknej żony Tadeusza; Andrzeja i Pawła - ich dwóch synów, maturzysty i studenta prawa. Każdy z członków rodziny zmaga się ze swoimi demonami, każdy skrywa własne sekrety, każdy boleśnie odczuwa na własnej skórze  realia życia w Polsce Ludowej. Z losem Opolskich nierozerwalnie związane są losy Ewy Mazurkówny - opętanej manią religijną koleżanki z klasy Andrzeja, a także Ryszarda Mielnickiego - niegdyś kolegi Tadeusza, teraz depczącego mu po piętach prokuratora. Opisywane wydarzenia z kilku dni 1968 i 1969 roku przeplatane są licznymi retrospekcjami, przybliżającymi historię tytułowej rodziny oraz pozostałych bohaterów. 

Muszę przyznać, że książkę czytało mi się wyjątkowo szybko (większość przeczytałam w jeden dzień), ale bynajmniej nie dlatego, że aż tak mnie wciągnęła, tylko dlatego, że jak najszybciej chciałam mieć ją za sobą. Niestety w najmniejszym stopniu nie wpasowała się w mój gust. Wielokrotnie wspominałam już, że nie znoszę wulgaryzmów w książkach, a ta powieść po prostu cała jest wulgarna - w języku i w treści. Poza licznymi przekleństwami jest też mnóstwo opisów czynności fizjologicznych bohaterów, które niekoniecznie przyjemnie się czyta. 

Co do samych bohaterów, chociaż są bardzo wyraziści, to już dawno nie spotkałam się w książce z tyloma niesympatycznymi, wręcz odpychającymi postaciami - nikt nie wywarł na mnie wrażenia pozytywnego, moralnego bohatera. Ktoś mógłby powiedzieć, że autorka po prostu realistycznie przedstawia społeczeństwo PRL-u, ale jak dla mnie pani Madeyska przesadziła w drugą stronę. Z jej powieści wypływa obraz Polaków jako chciwych, ciekawskich, mściwych, opętanych seksem kombinatorów, pozbawionych wszelkich wyższych uczuć i kierujących się w życiu najniższymi instynktami. Zabrakło mi po prostu równowagi, kilku pozytywnych postaci, które trochę zrównoważyłyby ten wylewający się z kart książki brud.

Pomijając przedstawienie społeczeństwa, myślę, że “Rodzina O.” wiernie ukazuje realia ówczesnej Polski - komunistyczną propagandę, terror, wprowadzany przez SB, siłę układów i łapówek, życie pod czujnym okiem państwa i sąsiadów. Jeżeli ktoś lubi czytać książki o tej epoce, zapewne powieść Ewy Madeyskiej przypadnie mu do gustu. 

Do mnie niestety “Rodzina O.” nie przemówiła i gdyby faktycznie była serialem, prawdopodobnie nie dałabym rady obejrzeć do końca nawet pierwszego odcinka.

Za egzemplarz do recenzji dziękuję wydawnictwu Znak.